Wilders ontleed, een eerste aanzet

Is Geert Wilders een racist dan wel een rechts-extremist? Ja, schijnen een aantal wetenschappers in al hun wijsheid te hebben besloten. Ja, zegt ook Harry de Winter. Vervang het woord moslims maar door joden en je ziet meteen wat voor fascistisch vlees je in de kuip hebt.

Wat Harry de Winter nu bij Wilders probeert, werkt volgens mij niet. Dat komt doordat Wilders de islam niet als religie zit, maar als ideologie. En moslims niet als een etnische minderheid, maar als aanhangers van die ideologie. Vervang het woord ‘islam’ in de zin ‘de islam is een fascistische ideologie’ maar eens door ‘jodendom’ en De Winters poging loopt al mank. Tenzij je van mening bent dat de joden een fascistische religie aanhangen.

Als je Wilders in een politiek referentiekader wilt plaatsen, dan moet je volgens mij naar republikeins Amerika kijken. Zijn afkeer van de culturele elite, van intellectuelen en van journalisten is afkomstig uit de koker van Richard Nixon. Sinds Nixon varen de republikeinen wel bij hun anti-elitetactiek. Reagan en Bush Jr. hebben daar ook met veel succes gebruik van gemaakt.

Omdat Wilders de islam beschouwt als een ideologie en niet als een religie, kun je zijn strijd ertegen, denk ik, het beste vergelijken met het anti-communisme van Joseph McCarthy en consorten. Zoals McCarthy niet geloofde in gematigde communisten, gelooft Wilders niet in gematigde moslims. Een gematigde moslim doet alleen maar alsof hij gematigd is, om ons om de tuin te leiden. Takiyya, schijnt dat te heten, de catch-22 van de islam.

Oorspronkelijk was takiyya een leerstuk dat moslims toestemming gaf hun geloof in het geheim te belijden wanneer ze zich in een anti-islamitische omgeving begaven. Tegenwoordig wordt het begrip een tikkie ruimer opgevat en zou het moslims de mogelijkheid geven tegen niet-moslims onwaarheden te spreken. Moslims die zeggen dat ze niet de noodzaak zien om overspelige vrouwen te stenigen, die zeggen dat alleen maar om ons, vreedzame democraten, in slaap te sussen. Zodra ze eenmaal de macht hebben, werpen ze hun gematigde maskers af en pakken ze het zwaard om onze ongelovige hoofden af te hakken.

Een gematigde moslim, zo gelooft Wilders, is een contradictio in terminis. De islam moet met wortel en al uit de Nederlandse klei getrokken worden. De islam is namelijk een fascistische ideologie en de islamieten in Nederland zijn erop uit om onze democratie omver te werpen. Voor Wilders is het de vraag hoe je een tolerante samenleving wil beschermen tegen krachten die tegen die tolerantie gekant zijn. Het is de paradox van de onverdraagzaamheid die Karl Popper, zo weet ik van horen zeggen, reeds ontleedde in zijn boek over De open samenleving en haar vijanden:“Indien we onbeperkte verdraagzaamheid zelfs uitstrekken tot diegenen die onverdraagzaam zijn, als we niet bereid zijn een verdraagzame samenleving te verdedigen tegen de woedende aanvallen der onverdraagzamen, dan zullen de verdraagzamen vernietigd worden, en verdraagzaamheid met hen.” Aangezien Wilders de islam als fundamenteel onverdraagzaam ziet, acht hij het juist de plicht van de verdraagzamen hiertegen ten strijde te trekken. Vandaar het woord ‘vrijheid’ in Partij van de Vrijheid. Die vrijheid wordt namelijk bedreigd en Wilders wenst haar met alle mogelijke middelen te beschermen. Dan is het toegestaan de koran te verbieden en Islamitische scholen te sluiten.

Met eenzelfde overbezorgde argumentatie trok McCarthy destijds ten strijde tegen het communisme, dat immers een bedreiging was voor de open samenleving die Amerika was. Net als McCarthy, wiens angst voor het communisme tot een ware heksenjacht leidde, slaat Wilders door in het determineren van de vijand. Wat hij vergeet is dat ook moslims mensen zijn en dat mensen een stuk minder rigide in elkaar zitten dan hij denkt. Net als elk mens wil ook een in Nederland levende moslim liever nu simpelweg gelukkig in de Dapperstraat zijn dan straks op het Allah Akbarplein. Uitzonderingen daar gelaten. Maar het is mijns inziens zaak een poging te doen die uitzonderingen hierheen te halen en niet om de rest daarheen te jagen.

Het idee van de superioriteit van het vrije westen en zijn afkeer tegen cultuurrelativsme heeft Wilders gepakt van de neoconservatieven. Maar anders dan Bush Jr. en de zijnen, is Wilders een typische isolationist. De neocons wilden heel de wereld westers maken, Wilders is iets minder ambitieus. Hij wil Nederland beschermen tegen invloeden van buitenaf. De grenzen moeten dicht. Vluchtelingen dienen opgevangen te worden in de eigen regio en oorlogen vechten ze zelf maar uit. Wat de rest van de wereld doet, moet de rest van de wereld vooral zelf weten, zo lang ze ons landje er maar niet mee lastig vallen.

En tot slot denk ik dat Wilders het harde polariserende karakter van zijn optredens ook van de Amerikaanse republikeinen heeft afgekeken. Schuw geen persoonlijke beschuldigingen, speel het hard, maak een vijand van de ander, overdrijf waar nodig en zet je af tegen de heersende elite die er op uit is zichzelf te verrijken en daarbij enkel oog heeft voor luidruchtige minderheden en zo de zwijgende meerderheid uit het oog verliest.

Wat mij betreft kan die hele Wilders en z’n partijtje niet hard genoeg aangepakt worden, maar door hem een racist, een fascist of een rechts-extremist te noemen, schiet de verdediging enkel in zijn eigen voet.